Xã hội
Luật Đất đai sau lấy ý kiến: Sửa cơ bản các nội dung về thu hồi đất, bồi thường
Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi sau khi lấy ý kiến nhân dân đã được điều chỉnh cơ bản các nội dung về thu hồi, bồi thường, tái định cư; trong đó người dân được ưu tiên lựa chọn hình thức bồi thường bằng tiền nếu có nhu cầu.
Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi sau khi lấy ý kiến nhân dân đã được điều chỉnh cơ bản các nội dung về thu hồi, bồi thường, tái định cư; trong đó người dân được ưu tiên lựa chọn hình thức bồi thường bằng tiền nếu có nhu cầu.
Trong buổi trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Đất đai sửa đổi tại Kỳ họp thứ 5, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh đã thông báo về kết quả lấy ý kiến của nhân dân về dự án luật này. Quá trình tổ chức lấy ý kiến đã diễn ra từ ngày 3/1/2023 đến ngày 15/3/2023. Chính phủ đã chỉ đạo các hoạt động nhằm đẩy nhanh tiến độ và đảm bảo chất lượng của quá trình lấy ý kiến.
Theo Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh, sau khi tiếp thu ý kiến góp ý của nhân dân, một số chương, mục, điều trong dự thảo Luật đã được chỉnh sửa, thay đổi cơ bản về cấu trúc và nội dung. Phiên bản hoàn thiện của Luật có tổ chức bố cục gồm 16 chương, 263 điều, trong đó có việc tăng 5 mục (mục 3 Chương IV, mục 1 Chương VII; mục 1, 2, 3 chương XVI), bổ sung 40 điều mới và loại bỏ 13 điều so với phiên bản dự thảo lấy ý kiến nhân dân.
Dự thảo Luật điều chỉnh quy định Điều 17 theo hướng Thủ tướng Chính phủ ban hành khung chính sách về hỗ trợ đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số. Trên cơ sở đó, UBND cấp tỉnh sẽ trình HĐND cùng cấp ban hành chính sách cụ thể phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương và làm rõ địa bàn áp dụng chính sách này.
Dự thảo cũng bổ sung quy định tại Điều 32, đề cập đến việc người sử dụng đất đang thuê đất từ Nhà nước sẽ có khả năng lựa chọn chuyển đổi hình thức thuê đất. Thay vì trả một lần cho cả thời gian thuê, họ có thể chuyển sang thuê đất trả tiền hàng năm. Đồng thời, số tiền thuê đất đã nộp trước đó sẽ được khấu trừ vào số tiền thuê đất hàng năm phải nộp.
Dự thảo Luật đã ưu tiên lựa chọn hình thức bồi thường theo ý kiến của nhân dân. Đặc biệt, liên quan đến việc thu hồi, trưng dụng đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh nhấn mạnh rằng đây là những vấn đề nhận được nhiều ý kiến của nhân dân.
Sau khi tiếp thu các ý kiến góp ý, dự thảo Luật đã sửa đổi toàn bộ nội dung của Điều 79. Theo đó, nhà nước sẽ thu hồi đất để thực hiện các dự án phát triển kinh tế-xã hội vì lợi ích quốc gia và công cộng, nhằm tận dụng nguồn lực đất đai. Luật cũng quy định cụ thể các trường hợp thu hồi đất đối với các loại công trình công cộng từng lĩnh vực, thu hồi đất để xây dựng trụ sở cơ quan Nhà nước, công trình sự nghiệp và các trường hợp khác cần thiết.
Ngoài ra, dự thảo cũng rà soát và làm rõ hơn các trường hợp thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh tại Điều 78, các trường hợp thu hồi đất do vi phạm để phù hợp với quy định của pháp luật có liên quan như Luật đầu tư, các Luật về thuế. Đồng thời, Luật làm rõ hành vi của cơ quan quản lý hoặc của người vi phạm tại Điều 81. Quy định rõ việc thu hồi đất ở chỉ được thực hiện sau khi hoàn thành bố trí tái định cư.
Cơ quan soạn thảo đã nghiên cứu và tiếp thu các quy định cụ thể, luật hóa một số quy định trong các nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai hiện hành, các quy định này đã được thực tế chứng minh là phù hợp và đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đất bị thu hồi. Dưới đây là những quy định cụ thể:
- Việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất phải tuân thủ các nguyên tắc dân chủ, khách quan, công bằng, công khai, minh bạch, kịp thời và đúng quy định của pháp luật.
- Người sở hữu đất bị thu hồi được bồi thường thiệt hại về đất, tài sản gắn liền với đất, chi phí đầu tư vào đất, thiệt hại do ngừng sản xuất, kinh doanh. Họ cũng được hỗ trợ đào tạo chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm, hỗ trợ ổn định đời sống, sản xuất và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất ở. Người sở hữu đất có quyền ưu tiên lựa chọn hình thức bồi thường bằng tiền nếu họ có nhu cầu được bồi thường bằng tiền.
- Giá đất bồi thường là giá đất cụ thể của loại đất bị thu hồi tại thời điểm phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.
- Dự thảo bổ sung quy định hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm đối với các trường hợp cá nhân thuộc đối tượng bảo trợ xã hội, đối tượng được hưởng chế độ trợ cấp xã hội hàng tháng, thương binh, bệnh binh và gia đình liệt sĩ.
