Khoa Học - Công Nghệ
Cách tạo kịch bản quay cho phim hoặc video [vào năm 2023]
Cách tạo kịch bản quay cho phim hoặc video [vào năm 2023]
Tạo một bộ phim hoặc video là một quy trình phức tạp liên quan đến nhiều bước khác nhau.
Tạo một kịch bản quay phim là một trong những bước quan trọng nhất trong quá trình sản xuất.
Một bản kịch bản quay phim là một tài liệu mô tả cụ thể về bộ phim, bao gồm các cảnh quay, đoạn hội thoại và các góc quay, nhưng chi tiết hơn so với một kịch bản tham khảo. Tài liệu này giúp đạo diễn, diễn viên và đội ngũ sản xuất lên kế hoạch cho toàn bộ quá trình sản xuất và đảm bảo mọi thứ được thực hiện đúng.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ thảo luận về kịch bản quay phim là gì, tại sao nó quan trọng và cách tạo một kịch bản quay phim cho bộ phim hoặc video của bạn!
Một kịch bản quay phim là gì?
Một bản kịch bản quay phim là phiên bản chi tiết của kịch bản hoặc kịch bản được sử dụng trong quá trình sản xuất phim, chương trình truyền hình hoặc video.
Nó bao gồm thông tin kỹ thuật chính xác kèm theo nội dung câu chuyện, như số cảnh, góc quay và chuyển động của camera, cách bố trí cảnh quay và ghi chú của đạo diễn, cũng như bất kỳ thông tin quan trọng nào khác để tạo ra một bản phân tích đầy đủ và toàn diện về kịch bản bởi các phòng ban phim tham gia vào quá trình chuẩn bị, sản xuất và hậu kỳ của bộ phim.
Ví dụ, số cảnh trong kịch bản quay phim cho phép sắp xếp lịch quay theo thứ tự các cảnh sẽ được quay, điều này có thể khác với trình tự câu chuyện nhằm tăng hiệu quả sản xuất và tiết kiệm ngân sách.
Kịch bản quay phim đóng vai trò như một hướng dẫn toàn diện cho đạo diễn, nhà quay phim, diễn viên và các thành viên khác trong đội ngũ sản xuất, đảm bảo toàn bộ đội làm phim hiểu rõ ý tưởng cho mỗi cảnh và những gì cần thiết để thực hiện nó.
Tại sao một kịch bản quay phim lại quan trọng?
Một kịch bản quay phim rất quan trọng vì nó là hướng dẫn cơ bản cho toàn bộ quá trình sản xuất phim, video, tập phim truyền hình, webisode hoặc phim điện ảnh.
Nó cung cấp các chỉ dẫn chi tiết về cách quay từng cảnh, gồm các góc quay, chuyển động, ánh sáng và các khía cạnh kỹ thuật khác. Sự rõ ràng này giúp đạo diễn, nhà quay phim, biên tập viên và đội ngũ sản xuất hình dung và hiểu rõ kết quả dự kiến của mỗi cảnh.
Ngoài ra, kịch bản quay phim giúp trong việc lập kế hoạch và thực hiện quá trình quay phim một cách hiệu quả. Nhóm các cảnh chia sẻ cùng địa điểm hoặc tài nguyên khác nhau giúp tối ưu hóa lịch quay và ngân sách.
Về bản chất, kịch bản quay phim cuối cùng là một bản đồ dẫn đường điều hướng đội ngũ từ đầu đến cuối quá trình sản xuất, đảm bảo rằng tầm nhìn ban đầu của kịch bản được dịch chuyển một cách hiệu quả lên màn ảnh.
Cách viết một kịch bản quay phim
Viết một kịch bản quay phim chất lượng cho một bộ phim hoặc video là một quá trình chi tiết yêu cầu sự phối hợp chặt chẽ với tất cả các phòng ban tham gia vào sản xuất phim.
Kịch bản quay phim đóng vai trò như một bản thiết kế cho sản xuất, cung cấp thông tin chi tiết về những gì cần xảy ra trong từng cảnh và góc quay của bộ phim. Dưới đây là những đặc điểm thông thường của kịch bản quay phim và các bước để tạo ra một kịch bản:
Đọc và Hiểu Kịch Bản
Trước khi chia kịch bản thành một kịch bản quay phim, bạn cần đọc và hiểu hoàn toàn kịch bản. Ghi chú về các nhân vật, bối cảnh và luồng chuyện chung của câu chuyện.
Đánh số Cảnh
Mỗi cảnh được đánh số để thuận tiện trong việc tham khảo về phân tích kịch bản, lên lịch, giao tiếp, danh sách ghi hình, chuẩn bị cho diễn viên và các yêu cầu của các phòng ban khác.
Khi một cảnh bị loại bỏ trong các phiên bản sau, số cảnh sẽ không thay đổi mà được ghi là “BỎ QUA” bên cạnh số cảnh.
Thêm Cảnh
Ngoài ra, khi chèn thêm các cảnh mới vào các bản vá sau, các cảnh mới sẽ được đánh số mới, tiếp theo là A, B, C và cứ tiếp tục như vậy, giữa hai cảnh đã tồn tại.
Ví dụ, nếu thêm các cảnh mới giữa cảnh 42 và cảnh 43, chúng sẽ được đánh số là 42A, 42B, v.v.
Số trang
Khác với kịch bản thông thường, số trang trong kịch bản quay phim không thay đổi, bất kể có bao nhiêu cảnh được thêm hoặc xoá đi.
Trong trường hợp cảnh bị xoá đi, bạn sẽ thấy một trang trống, trong khi với các cảnh được thêm vào, tổng số trang vật lý có thể tăng lên, nhưng số trang được điều chỉnh tương tự như với các cảnh đã được thêm vào.
Ví dụ, nếu tài liệu thêm vào tạo ra các trang vật lý giữa trang 6 và trang 7, chúng sẽ được đánh số là 6A, 6B, v.v.
Tiêu đề và phân công
Kịch bản quay phim có thể bao gồm thông tin về dãy tiêu đề, phân đoạn mở đầu và kết thúc, và cách chúng được sắp xếp trong bộ phim. Thông tin này thường không áp dụng đối với kịch bản thông thường.
Trong kịch bản quay phim, thông tin về tiêu đề, phân đoạn mở đầu và kết thúc có thể được cung cấp để chỉ rõ vị trí của chúng trong bộ phim.
Phân tích kịch bản
Gạch chân hoặc nhấn mạnh các yếu tố quan trọng trong kịch bản, như danh sách nhân vật, địa điểm, ban ngày hay ban đêm, vật dụng cần thiết, thay đổi trang phục, hiệu ứng đặc biệt, các cảnh hành động, trang thiết bị đặc biệt, hoặc bất cứ điều gì nổi bật cần chuẩn bị thêm hoặc sử dụng tài nguyên bổ sung.
Trình bày câu chuyện
Đối với mỗi cảnh, tạo ra một loạt phác thảo hoặc sử dụng phần mềm để mô phỏng cách bạn muốn hành động diễn ra.
Điều này sẽ giúp bạn và đội làm phim của bạn hiểu rõ góc quay và chuyển động máy quay mong muốn, cách diễn viên di chuyển trong cảnh, và trình tự các sự kiện.
Xác định danh sách cảnh quay
Trong từng cảnh, xác định số lượng cảnh quay cần thiết, thiết bị cần dùng cho mỗi cảnh quay, loại cảnh quay (gần cận, toàn cảnh, v.v.), và thứ tự diễn ra của chúng.
Xác định hướng máy quay
Xác định chuyển động và góc máy quay cho mỗi cảnh quay, chẳng hạn như quay ngang, nghiêng, quay dọc, v.v.
Chi tiết yêu cầu ánh sáng và âm thanh
Đối với mỗi cảnh quay, xác định bố trí ánh sáng và yêu cầu âm thanh. Điều này có thể bao gồm mọi thứ từ ánh sáng tạo không khí chung đến đèn pha hoặc điểm nhấn cụ thể và bất kỳ hiệu ứng âm thanh, nhạc nền hoặc tiếng ồn môi trường cần thiết.
Sắp xếp theo thứ tự quay phim
Khác với thứ tự kể chuyện, thứ tự quay phim thường sắp xếp nhằm đạt hiệu quả cao nhất trong sản xuất. Việc nhóm các cảnh quay theo địa điểm, diễn viên tham gia, thời gian trong ngày hoặc bố trí ánh sáng sẽ giúp tiết kiệm thời gian và tài nguyên.
Ghi chú buổi diễn tập
Bao gồm bất kỳ ghi chú từ buổi diễn tập nào có thể ảnh hưởng đến cách quay cảnh. Điều này có thể bao gồm sự thay đổi về di chuyển của diễn viên, thay đổi trong cách thức diễn đạt hoặc các điều chỉnh khác.
Thông số kỹ thuật
Bao gồm các chi tiết như:
Loại phim hoặc định dạng kỹ thuật số được sử dụng
Tỷ lệ khung hình
Tốc độ khung hình
Lên lịch trình
Lên lịch cho các ngày quay dựa trên kịch bản quay phim của bạn. Tính đến thời gian thiết lập, diễn tập, nhiều lần quay và kết thúc.
Đánh giá cuối cùng và viết lại
Tiến hành xem xét shooting script với đội ngũ sản xuất của bạn, bao gồm đạo diễn hình ảnh, nhà thiết kế sản xuất, người phối âm thanh và những người khác.
Tiến hành bất kỳ điều chỉnh cần thiết dựa trên phản hồi từ họ.
Phân phối
Sau khi shooting script của bạn được hoàn thiện, hãy phân phát bản sao cho tất cả các thành viên chủ chốt của đội làm phim.
Mọi người nên có một ý kiến rõ ràng về những gì sẽ diễn ra trong mỗi ngày quay và những gì cần thiết cho mỗi cảnh.
Sửa đổi kịch bản
Chỉ vì kịch bản của bạn đã hoàn chỉnh không có nghĩa là nó sẽ không trải qua sự thay đổi trong quá trình chuẩn bị và sản xuất.
Bạn có thể mong đợi bao nhiêu phiên bản sửa đổi?
Có bao nhiêu phiên bản cần thiết!
Mỗi phiên bản được xem như một bản nháp hoàn toàn mới, thường được đánh dấu bằng màu sắc sửa đổi khác nhau của Hội Nhà văn để phân biệt các phiên bản liên tiếp.
Bản nháp ban đầu được gửi đi có màu Trắng, phiên bản tiếp theo thường có màu Xanh dương, sau đó là Hồng, Vàng, Xanh lá cây, Màu cỏ, Màu da, Màu cá hồi, Màu anh đào, Màu nâu và sau đó quay trở lại màu Trắng thứ hai, Xanh dương thứ hai và tiếp tục như vậy.
Hãy nhớ, shooting script là một tài liệu sống động sẽ được điều chỉnh khi quá trình sản xuất tiến triển. Hãy luôn linh hoạt và sẵn sàng thay đổi khi cần thiết.
Các phần mềm mà bạn có thể sử dụng để tạo shooting script.
Việc tạo một shooting script đòi hỏi phần mềm chuyên dụng có thể xử lý định dạng, lập lịch và nhu cầu storyboard. Dưới đây là một số phần mềm hàng đầu mà bạn có thể sử dụng để tạo shooting script:
Arc Studio Pro
Arc Studio Pro cung cấp các công cụ viết kịch bản chuyên nghiệp tuân theo các tiêu chuẩn ngành. Giao diện sạch sẽ, trực quan của nó cung cấp các tính năng độc đáo như cộng tác thời gian thực và theo dõi phiên bản. Điều này rất hữu ích khi làm việc với nhóm hoặc nhận phản hồi từ nhiều nguồn khác nhau.
Một trong những tính năng nổi bật của nó là công cụ lập kế hoạch cho phép bạn tổ chức suy nghĩ và cấu trúc câu chuyện một cách hiệu quả.
Final Draft
Final Draft là một trong những phần mềm viết kịch bản phổ biến nhất trong ngành công nghiệp phim. Nó cung cấp định dạng kịch bản chuyên nghiệp cùng các công cụ hỗ trợ phát triển câu chuyện và tạo sơ đồ. Với Final Draft, bạn có thể tạo ra kịch bản với định dạng chuẩn và dễ dàng quản lý các yếu tố quan trọng như nhân vật, địa điểm, và các sự kiện trong câu chuyện.
Celtx
Celtx là một phần mềm toàn diện dành cho quá trình chuẩn bị trước sản xuất và viết kịch bản. Nó bao gồm các công cụ để vẽ storyboard, lập danh sách cảnh quay, lên lịch và tính toán thời gian, cũng như tính năng hợp tác trên đám mây.
StudioBinder
StudioBinder cung cấp tính năng viết kịch bản, tuy nhiên, nó nổi tiếng chủ yếu với những tính năng mạnh mẽ trong quá trình chuẩn bị trước sản xuất. Bạn có thể nhập một kịch bản vào phần mềm, sau đó dễ dàng phân tích thành từng cảnh, tạo danh sách cảnh quay, vẽ storyboard và lập lịch sản xuất.
Scrivener
Mặc dù không phải là một phần mềm viết kịch bản chuyên dụng, nhưng Scrivener có định dạng kịch bản và rất linh hoạt cho tất cả các dự án viết. Nó cung cấp các tính năng tổ chức và lập kế hoạch mở rộng.
Hãy nhớ rằng, các phần mềm khác nhau phù hợp với các nhu cầu khác nhau. Một số phần mềm tập trung hơn vào quá trình viết kịch bản, trong khi những phần mềm khác cung cấp các công cụ toàn diện cho quá trình chuẩn bị trước sản xuất. Hãy xem xét nhu cầu, ngân sách và sở thích của bạn khi chọn lựa.
Shooting Script Examples
Có nhiều ví dụ về shooting script khác nhau từ những ngày đầu của ngành điện ảnh.
Số lượng thông tin trong shooting script thay đổi tùy thuộc vào đạo diễn và nhóm sáng tạo đưa câu chuyện lên màn ảnh và nhu cầu của họ.
Một ví dụ về shooting script tuyệt vời là trong bộ phim kinh điển 12 Angry Men (1957), với sự tham gia của Henry Fonda, về một nhóm bồi thẩm đang thảo luận về một vụ án giết người.
Từ cảnh mở đầu, chúng ta thấy những đặc điểm nổi bật của một shooting script so với một kịch bản thông thường.
Số thứ tự của từng cảnh (trong trường hợp này là cảnh 1), các shot máy quay (“long shot” được sử dụng nhiều lần trong tiêu đề và tiêu đề phụ), các shot khác nhau trong dòng hành động (“máy quay tĩnh trên bậc thang và mặt tiền tòa nhà từ xa và di chuyển chậm”), và các chuyển cảnh (“FADE IN:”, “DISSOLVE TO:”) – tất cả đều cần thiết để thực hiện quá trình quay phim và giúp hình dung mỗi shot riêng biệt theo tầm nhìn của đạo diễn.
Tất cả những điều này thường không xuất hiện trong một kịch bản mẫu thông thường.
Đây là một cảnh khác trong cùng kịch bản, cho thấy rằng ngoài các yếu tố đã đề cập ở trên, shooting script còn có thể bao gồm thông tin về cách diễn viên di chuyển và diễn xuất, và những diễn viên hoặc vật phẩm mà máy quay cần tập trung trong một cảnh cụ thể.
Những câu hỏi phổ biến về shooting script
Sự khác biệt giữa shooting script và kịch bản ?
Kịch bản (screenplay) là tài liệu viết mô tả câu chuyện, đoạn hội thoại của nhân vật và hành động chính trong một bộ phim hoặc chương trình truyền hình. Shooting script là phiên bản của kịch bản gốc dùng trong quá trình sản xuất – nó bao gồm các hướng dẫn kỹ thuật như số cảnh, góc quay máy ảnh, chuyển đổi cảnh và đôi khi bao gồm chỉ thị ánh sáng và âm thanh cụ thể. Shooting script thường được sắp xếp theo thứ tự quay phim chứ không theo thứ tự câu chuyện.
Shooting script (kịch bản quay) và spec script (kịch bản chưa được mua) có những gì khác biệt?
Một spec script, viết tắt của speculative screenplay (kịch bản đầu tư), là một kịch bản chưa được mua, được viết với hy vọng được bán. Thông thường, nó tuân theo định dạng chuẩn của kịch bản và chỉ bao gồm các yếu tố câu chuyện như dialog và hành động. Một shooting script, tuy nhiên, là một kịch bản được chuẩn bị cho quá trình sản xuất thực tế, chứa các hướng dẫn kỹ thuật như góc quay máy ảnh, kích thước cảnh quay và số cảnh, và thường được sắp xếp theo thứ tự quay phim thay vì theo trình tự câu chuyện.
Sự khác biệt giữa một danh sách cảnh quay (shot list) và một kịch bản quay phim (shooting script) là?
Một kịch bản quay phim (shooting script) là phiên bản chi tiết của kịch bản bao gồm các yếu tố kỹ thuật như góc quay máy, kích thước cảnh quay, và thông tin cụ thể về cách thức xếp đặt hay diễn tạo mỗi cảnh. Một danh sách cảnh quay (hoặc kế hoạch quay) là tài liệu được lấy từ kịch bản quay phim, liệt kê từng cảnh quay cụ thể trong một cảnh theo thứ tự sẽ quay, bao gồm các chi tiết như kích thước cảnh quay, chuyển động máy quay, và bất kỳ ghi chú cụ thể nào cho cảnh quay đó.
Với danh sách cảnh quay, người ta tập trung vào từng cảnh quay riêng lẻ và sắp xếp chúng theo thứ tự sẽ quay, bao gồm các thông tin về kích thước cảnh, chuyển động máy quay và bất kỳ ghi chú cụ thể nào cho cảnh quay. Trong khi đó, kịch bản quay phim đi sâu vào chi tiết hơn với các yếu tố kỹ thuật và thông tin về xếp đặt cụ thể của từng cảnh, giúp tạo ra một hướng dẫn chi tiết cho quá trình sản xuất.
Bạn có cần một shooting scipt?
Đúng vậy! Một kịch bản quay phim là rất quan trọng trong quá trình sản xuất phim hoặc video, bởi nó đóng vai trò như một bản đồ chi tiết hướng dẫn cho công ty sản xuất và toàn bộ đội ngũ tham gia. Nó hướng dẫn quá trình quay phim bằng cách cung cấp các chỉ thị kỹ thuật, như góc quay máy và chuyển động. Nó giúp tổ chức quá trình quay phim một cách hiệu quả nhất, đảm bảo tất cả các cảnh quay cần thiết được ghi lại và không bị bỏ sót.
Kết luận
Tạo ra một kịch bản quay phim cho một bộ phim hoặc video yêu cầu sự lập kế hoạch tỉ mỉ và hiểu biết sâu sắc về câu chuyện và khía cạnh kỹ thuật của việc làm phim.
Từ việc đọc và phân tích kịch bản một cách cẩn thận, xác định các yếu tố quan trọng, tạo hình storyboard và thiết lập hướng camera cho đến lập lịch quay phim, mỗi bước đều rất quan trọng trong việc tạo ra một kịch bản quay phim hiệu quả.
Sử dụng phần mềm phù hợp có thể tối ưu quá trình này và cải thiện sự cộng tác giữa các thành viên trong nhóm.
Hãy nhớ rằng một kịch bản quay phim chuẩn bị kỹ càng không chỉ cung cấp một lộ trình rõ ràng cho quá trình sản xuất của bạn mà còn là một công cụ mạnh mẽ để đảm bảo tầm nhìn của bạn được chuyển đạt một cách hiệu quả lên màn ảnh.
